O ourensán que mandou no petróleo

Hai persoas que por dereito propio forman parte da historia dun país e que con ese mesmo dereito se atopan simbolizadas en monumentos, identificando parques, prazas, rúas e avenidas, ou mesmo identificando institucións ou colectivos que desenvolven actividades nas que esas persoas foron relevantes. Hai outras, sen embargo, sobre as que se foi pousando un manto de silencio porque só foron albo da mirada soslaiada dos historiadores en citas a pé de páxina, baixo a sombra dos relevantes, pero sen os cales algúns episodios da historia, se cadra, é posible que acabasen sendo diferentes. Neste segundo plano é onde poderiamos encadrar a efixie de Arturo Salgado Biempica. Nacido no ano 1882, no berce dunha prolixa familia de Lobeira constituída por tres irmás e catro irmáns, que no caso dos homes tiveron relativa presenza social en Ourense e noutros puntos de Galicia, as breves crónicas biográficas existentes apuntan a que estudou Dereito en Santiago. Polo que respecta ás crónicas da época, estas sitúano en 1902 como bibliotecario da Sociedade Artística de Ourense e como presidente -catro anos despois- dunha singular “Asociación de dependentes de Comercio”, no ámbito dunha iniciática actividade comercial que atopa -xa casado coa filla de Valentín Lámas Carvajal, Rosiña- un punto de inflexión nun pioneiro, aínda que non nato, proxecto de creación dun balneario ó abeiro do abondoso caudal termal das Burgas. Foi no ano 1915, na compaña dun empresario de Jerez de la Frontera e do emprendedor coruñés-ourensán Andrés Perille, pero, debido á súa inconcreción, non pasou da fase de presentación da idea na casa do Concello. Asentado en Ourense, chegan os axitados anos vinte e con eles o salto á política no marco do Partido Maurista, onde se define como agrarista, demócrata-cristián e anticaciquil, e sobresae como orador (“su oratoria atrae, convence, subyuga y arrebata”, di o Ideal Gallego). Pero, sobre todo, chega o seu contacto con Calvo Sotelo, cando este é nomeado gobernador civil de Ourense, ó que acabaría ligando o seu porvir ata os derradeiros días. Unha relación que se consolida dentro da Unión Patriótica, cuxos postulados ideolóxicos vai divulgando por toda a provincia, facendo uso de tódolos recursos orais e non orais que permiten os tempos. Incluso ata o punto de chegar a ser detido logo dun mitin no Carballiño con motivo das convulsas eleccións de abril de 1923. Tempos, estes, nos que conflúe en aproximación de intereses, con, entre outros, Basilio Álvarez, Losada Diéguez ou Vicente Risco. Entra na Deputación, faise coa vicepresidencia, fuxidiamente coa presidencia e -xa no contexto da dictadura de Primo de Rivera e Calvo Sotelo á fronte do ministerio de Facenda- co Goberno Civil de Murcia, coa Delegación da Represión do Contrabando e finalmente, en novembro de 1928, co cargo de subdirector da recén nacida “Compañía Arrendataria del Monopolio de Petróleos S. A.” (Campsa), que unifica o mercado do petróleo en España e pon as bases do que hoxe en día é a multinacional Repsol.