Quen era Plácido Castro?
Era un poeta e unha persoa moi ligada ao Partido Galeguista nos anos 30. No periodo comprendido entre o 49 e o 55 estivo traballando na BBC e era o home máis culto dos galegos que había por alá naquel entón. Era un nacionalista. Pero non foi a persoa que puxo aqueles programas en galego en marcha, senón que foi Alexandre Manuel Raimúndez, que era de Ourense.
Como xorden eses programas?
O “Foreign office” inglés decide que así se faga. Toda a política exterior da BBC está marcada polo “Foreign office” - Ministerio de Relacións Exteriores- dende antes da Segunda Guerra Mundial. Danse conta de que hai que gañar a batalla nas ondas e, no ano 39, comezan as emisións en castelán e, no 41, as específicas para España para contrarrestar a propaganda Nazi. Logo do remate da Segunda Guerra Mundial, no ano 46, España está illada internacionalmente. A BBC, a iniciativa dun catalán que se chama Josep Manyé e Alexandre Raimúndez, que traballan alí na sección española, deciden impulsar unha serie de programas en catalán, galego e vasco.
Cando e onde se emitían eses programas?
Dende Londres, os luns emitíase un programa en galego, en vasco e en catalán dende a BBC internacional. A condición era que tiñan que ser formatos estritamente culturais.
Alexandre Manuel estaba exiliado alí?
Si, en Londres, despois da Guerra Civil. Fora catedrático nas escolas de comercio de Madrid e de Barcelona. Pero, dende o ano 39, está en Londres. No 41 abren oposicións para que a xente entre a traballar na BBC.
De que tratou o primeiro programa?
Chamábase “Galician program”. Foi o 14 de abril do 1947 e tratouse dunha audición do xornalista Augusto Assía (A Mezquita, 1904). En Londres non había moitos exiliados galegos, polo que se solicitaban colaboracións en Galicia como a de Ben Cho Shey ou Fernández del Riego, de Vigo, que foi un dos que máis colaborou. Mandábanse a Alexandre Manuel por correo ordinario ou a través da embaixada. Eran colaboracións sempre pagadas porque a BBC non quería colaboradores gratuitos. O último programa galego foi en xaneiro de 1956. Foron 83 programas e 110 colaboracións.
Que contido cultural se tratou?
Literatura, libros publicados, etnografía, semblanzas sobre Castelao… Tamén houbo programas de arte, de viaxes ou economía.
Vostede cre que é importante que se recoñeza o labor feito naquel tempo.
Si, penso que a Xunta podería colocar unha placa na BBC, onde hai outras, para agradecer o traballo de Alexandre e Plácido. Eu quero facer unha monografía sobre Alexandre, que ten unha historia persoal apaixoante. Os programas en galego na BBC aportáronlle visibilidade mundial.
