Fin de ano terminal en Copacabana

Faltaban dez minutos para a conta atrás. Grupos de amigos ou familiares levaban tempo agardando ese día para cruzar dun xeito diferente a liña de tempo que lle puña fin ó 1988 e lle abría as portas ó 1989 de par en par. Partiron do restaurante “Sol e Mar” na bahía de Guanabara para instalarse no centro da bahía irmá de Copacabana e dende alí ollar a exhibición luminar do “réveillon” ou os fogos de fin de ano en Río de Janeiro, pero un golpe de mar trocou a velada nunha catástrofe da que foron protagonistas indirectos dous ourensáns. Ás 23 horas e 50 minutos do pasado día 31 cumpríronse exactamente trinta e cinco anos dunha noite que estaba chamada a protagonizar, unha vez máis, unha das despedidas de ano máis envexadas do mundo, pero que finalmente acabou convertida nunha das catástrofes máis tráxicas que teñen quedado rexistradas na hemeroteca de Río de Janeiro. A sociedade “Bateau Mouche Río Turismo”, era propietaria -entre outras moitas empresas de hostelaría, restauración e ocio nocturno- dun exclusivo restaurante denominado daquela “Sol e Mar” (logo reconvertido no “Real Astoria” e agora pechado definitivamente) con fermosas vistas ó Pão de Açúcar e situado a carón da bahía de Guanabara, no populoso barrio de Botafogo, así coma de catro barcos turísticos que levaban o nome de “Bateau Mouche” e que se dedicaban a organizar paseos marítimos para contemplar as espectaculares panorámicas do “skyline” natural de Río. Nun dos catro, concretamente no “Bateau Mouche IV”, arredor das nove e cuarto da noite partiron un número indeterminado de persoas que logo a prensa cifraría nuns 150, determinados a converter aquela pequena travesía marítima nun inesquecible festival que sería coroado coa privilexiada panorámica dos fogos finais, xa entrados no ano novo. Sen embargo, cando levaban unha hora de lenta navegación e se dispuñan a circundar o monumental penedo do Pão de Açúcar, unha lancha da policía marítima abordou o bote e, ó comprobar que o número de persoas dobraba o aforo permitido e detectar ademais unha serie de irregularidades abordo, obrigáronos a volver ó peirao, cousa que fixeron, recibindo alí a visita doutros dous policias que se entrevistaron con dous dos socios da empresa e lles concederon premiso para volver ó mar. O pesqueiro Kamaloka, dous condenados mortos, tres fuxidos e corenta familias sen indemnizar Tódolos medios do Brasil e internacionais se fixeron eco da traxedia de Río. Eran as once menos dez e aínda estaban a tempo de chegar para o gran espectáculo lucernario, pero cando se adentraron no mar aberto da bahía de Copacabana, unha serie de sucesos encadenados e a práctica totalidade dos pasaxeiros virados cara estribor para contemplar a fermosura da bahía, remataron cun inesperado golpe de mar que de súpeto ladeou o barco e en cuestión de minutos comezou a engulilo cara o fondo do mar. Un pequeno pesqueiro que volvía de marear salvou a uns corenta. O resto dos sobrevivintes foron rescatados por dous iates que estaban nas inmediacións. Pero cincuenta e cinco -algunhas familias enteiras- non lograron saír a flote, entre eles unha famosa actriz, Yara Amaral, que motivou, uns anos despois, a producción dun ficcionado documental no que foron repasados os momentos previos das vítimas denantes de embarcar na súa viaxe terminal. Dende terra adentro os ourensáns Pedro González Méndez e Avelino Fernández Rivera -o socio principal do grupo de empresas responsable do “bateau” e de ata 90 negocios no Brasil- xunto co tamén galego Faustino Puertas Vidal, non só recibirían horrorizados as luctuosas noticias que chegaban do mar, senón que comezarían a prepararse para afrontar o conflito xudicial que se lle viña por riba nos meses seguintes. Sen embargo, dun primeiro e polémico xuízo saíron indemnes -el, por non estar no “Sol e Mar” a noite da traxedia-, sendo condenados nunha segunda vista, en 1994, por “homicídio culposo, sonegação fiscal e formação de quadrilla”, a catro anos de prisión en réxime aberto (só tiñan que ir durmir) coa que Avelino non cumpriu por ter fuxido antes para Ourense.