Juan Galiñanes ,creador de soños

Dise que unha película escríbese tres veces: cando se fai o guión, cando se realiza a rodaxe e cando se monta, e o galego Juan Galiñanes toca todos os paus desta baralla de ficción con éxito. Oito premios Mestre Mateo do audiovisual e dúas nominacións aos Goya son unha boa carta de presentación para este mozo que forma parte de filmes, curtas, spots e series de éxito como "Sueño de una noche de San Juan", "Quien a hierro mata", "Hierro", "El desorden que dejas" ou "Live is Life". E por diante, novos proxectos para que os espectadores soñen co sétimo arte. Cal foi o seu primeiro contacto co audiovisual? Gustoume moito dende sempre. Lembro que de neno me encantaba ver películas, pero na miña casa non había VHS nin beta, e ía á casa da miña avoa, que si o tiña, e vía alí películas que alugaba nun videoclube onde traballaba unha tía miña. Era un devorador de películas. E como deu o paso para dedicarse a elo? Sempre me interesou contar e escribir historias, pero por estas cousas de vida acabei estudiando económicas en Santiago. Un erro. Non era unha carreira para min, e despois de tres anos cambiei de rumbo e deixeino. Marchei para Coruña a estudar a Escola de Imaxe e Son, e foi aí onde descubrín o que realmente quería facer, o que me gustaba facer. Nese momento dinme conta de que o resto da miña vida, se podía, seguiría no audiovisual. Cal foi o seu primeiro traballo? Unha curta rodada para a Escola de Imaxe e Son en primeiro curso: “Como nunca”. A verdade é que saiu moi ben, xa que sendo un traballo da escola, mesmo estivo nominado aos Premios Mestre Mateo do audiovisual. Aínda que daquela tampouco era consciente da importancia destes premios. Pero a este traballo téñolle un cariño especial. E como é “home orquestra”, imos comezar polos filmes de animación. Vostede dirixiu “Holy Night”, a primeira película de animación en 3D de España. Primeira de España, e a piques de selo tamén de Europa. Pero foi unha cuestión de tempos, xa que nos colleu de cheo a crise e lograr acabala foi unha auténtica odisea. Cada día ía quedando menos xente na productora, con ameazas de levar os equipos e cortar a luz… cada día priorizaba os planos máis esenciais ante un peche inmediato. Ao final non chegaron a cortar a luz, pero logrei rematar a película na miña propia casa. Antes de dirixir e escribir “Holy Nigth” formei parte de “El sueño de una noche de verano”, onde traballei como montador, e “O espíritu do bosque”, unha segunda parte de “O bosque animado” na que non estiven traballando, e que fora a primeira película en 3D de Europa. E, no medio de todo isto, a curta de animación “El bufón y la infanta”, nominado aos Goya. Non era algo que estivese no meu horizonte vital meter unha curta nestes premios e foi un gran salto. Da animación que é o que máis lle atrae? Para ser realistas, fun parar á animación de casualidade. Nunca me decidira a traballar nela, pero unha vez que cheguei, descubrín que segue os mesmos procesos que para facer unha película con actores reais. A animación é unha ferramenta máis para contar unha historia que pode ser un drama, unha comedia ou un thriller. Se ben é verdade que comecei na animación de casualidade, tamén o é que me gustou moito e me serviu de base de campo onde medrar e formarme como director. Pero acabei deixando a animación e non volvín a ela ata que fixen hai uns anos unha serie para Clan TV, “Tutu”. Galicia sempre foi unha potencia en animación. Si, pero co peche de Dygra Films, onde eu traballaba, perdemos unha gran empresa de animación no noso país, punteira en toda Europa, e, por suposto en España. Sucede algo parecido cando Filmax deixa tamén de facer animación. A consecuencia delo, fóronse a traballar a estudos espallados polo mundo adiante ducias de persoas. Un talento que escapou de Galicia. Pechada a etapa de animación, escribe o guión dunha película que moito ten dado que falar: “Quien a hierro mata”. Foi a primerira peza de ficción que escribín coa idea de dirixila eu. Pero a productora, polo tipo de película que é aconselloume que escribiese outra longa para mín, e poñer en marcha esa con outro director. Aí vivín sensacións cruzadas: quería dirixir esa película, pero tamén manexo dous proxectos: un como guionista e outro como guionista e director. “Quien a hierro mata” tardou moito en producirse, e o outro proxecto aínda máis… pero diso aínda non podo falar moito. Tamén traballa como montador nun bo número de producción. Unhas cantas… para Movistar + “La unidad”; para Netflix “El desorden que dejas” rodada en Ourense; “Serramoura”, “A Estiba”, “Hierro”, onde levo ademais da montaxe a dirección da súa segunda tempada -que chegará aos espectadores dentro dunhas semanas-, pero que tiven que virme da rodaxe por mor do confinamento, e pasei de estar na illa de Hierro, nun espacio aberto e natural, a pecharme na casa. Tamén realicei a montaxe da película “Feedback”. “El desorden que dejas” foi o último que viu a luz e foi rodada en gran parte en Ourense, que recordos garda? Estiven nos primeiros capítulos debido a que tiven que deixalo para incorporarme as gravacións da segunda parte de “Hierro”. A experiencia foi maravillosa, Carlos Montero, director e creador, pon tódalas facilidades do mundo. Sempre escoita as túas suxestións e te fai sentir como un máis. E eso agradécese moito. Non é a única rodada en Ourense na que traballa… Supoño que te refires a “Life is live”, de Dani de la Torre. Aínda estou rematando a súa montaxe… E todo sen esquecernos dos spots, algún tamén con nominación aos Mestre Mateo. Teño a sorte de poder facer publicidade con liberdade. E teño especial cariño polas que fago de Cambados, a miña terra. É como facer un pregón dando a coñecer toda a súa riqueza e potencial. Pero en xeral todas as promocións me motivan polo feito de dar visibilidade a algunha cousa ou espazo. Entre todos os campos creativos, onde se sinte máis cómodo? Non teño ningunha dúbida de que o que quero é dirixir. Dirixir é como tocar todos os paus porque fas algo de todo. Con elo, non deixaría nunca de facer nada do que fixen. Todo me aportou e sumou para poder aplicalo ao meu traballo como director. E o panorama do audiovisual en Galicia? Galicia ten unha televisión que axuda moito ao desenrolo da industria do sector. Con elo, hai moitos profesionais que fai que se alguén se decide a rodar nesta terra, ademais de contar unhas paisaxes increíbles, pode disponer dun gran equipo humano formado, con bagaxe e con experiencia contrastada. Se o coidamos, e entendemos o potencial que ten, podemos aproveitalo para que sexa unha importante fonte de recursos na economía galega. Pero estamos no sector cultural, e é o sector esquecido, con ou sen crise. Somos unha industria forte, porque hai moitos profesionais; pero tamén débil, porque non somos un sector de primeira necesidade, e esquécesenos moi fácilmente. O audiovisual pode dar moito emprego, riqueza e visibilidade a Galicia como marco. Así que, é necesario entender e ter claro que é un sector estratéxico. De non ser así todo o posible potencial está condeado. Coa venia 1. Un director/a. - Xamáis puiden responder a isto. Son demasiados. 2. Un actor/actriz. - A lista sería extensísima e cando a lera publicada botaría en falta demasiados. 3. Unha banda sonora que soe na súa casa. - Ocupa un lugar destacado o maestro Hans Zimmer. 4. Un recordo da súa nenez. - Moitos e moitos deles no meu lugar favorito no mundo: Espiñeiro, en Cambados. Alí está o lugar a onde vou a atoparme cando me atopo un tanto perdido. 5. Brindaría por… - Quitar as mascarillas e poder coller o coche e conducir sen rumbo. 6. Daría con urxencia un premio a… - A quen invente a cura contra o cancro, pero como non a hai aínda... aos meus pais. 7. Un lugar para perderse. - Eu son moi de perderme. Gústame tirarme a camiñar sen saber onde vou e non volver polo mesmo camiño. Aínda que cos anos estou comezando a apreciar os camiños de volta, sempre se ven distintos, aprendes a mirar doutra maneira… Pero se teño que escoller, O Courel é maxia pura. 8. Unha manía. - Houbo tempos nos que igual tiña unha manía, pero cos anos vai en aumento... (risas). 9. Perde a calma con… - Teño un fillo entrando na adolescencia e outro que pouco lle falta. Seguinte pregunta. (risas). Pero que conste, que son boísimos os dous. 10. Recobra a calma con… - Pois tamén con eles, co cine e coa miña moza. E todo xunto, sofá e un viño... 11. Un vicio confesable. - Comer e beber. Non son de comer para vivir, son máis de vivir para comer, teño que recoñecelo. 12. Un soño. - Chegar a vello dedicándome ao que me gusta: contando historias en imaxes.