Opinión

Os ventos da historia

A vida da xente, a de vostede e máis a miña, tomadas dunha en unha, non é rectilínea senón sinusoidal. Sinusoidal coma as vagas de mar; estas, como vostede ben sabe, querido lector cuxa vida Deus garde moitos anos, son consecuencia dos ventos. 

Os ventos van e veñen. Van e veñen non tanto ó seu antollo como a impulsos da calor do sol peneirada polo día e transformada tamén pola noite e máis polo diferente xeito que teñen de se enfriar e de se quentar a auga do mar, por un lado, e a terra por onde pisamos o boi e máis nós, polo outro, animaliños racionais que somos e ata aí chegamos, todo elo, fai que os ventos se eleven, decaian, collan forza ou acaben sendo un brisiño lene que nos agarima a pel e ó par dela o resto dos sentidos.

Vivimos, como estamos vendo, a impulsos do vento. El trae e leva as nosas emocións e os nosos sentimentos, facéndoo de tal xeito que somos o que somos: cataventos cuxo rumbo determinan o sol e mailo o vento, a calor e mailo frío... e así todo. E non me veñan con requilorios deterministas que me estraguen o artigo por moita razón que lles asista. Prefiro pensar como antano pensaban os de Celanova, convencidos que estaban de que os que bebesen auga do cano do norte tolearían, antes ou despois, mentres que o sentidiño permaneceríalles intacto ós que bebesen dos outros tres canos restantes.

Se isto nos sucede ós individuos, tomados dun en un, se nos sucede a vostede e máis a min, caro lector, que non lles ha sucederá ás colectividades? Maurice Maeterlink sostiña que a proba de que as abellas teñen xuízo é que as veces o enxameo se equivoca e perde o rumbo indo na busca dun lugar no que establecer unha nova colmea. Cara onde se encamiñará o pobo ruso nestes días e onde nos arrastrará tras súa, son cuestións que confirma que sopran malos ventos. Vostedes dirán.

Logo das ventoleiras das dúas Guerras Mundiais, os ventos levaron ás nosas sociedades ás consideracións que lograron que, os que nacemos logo delas, botaramos man daqueles que axudaron a conformar, a determinar o espírito colectivo, esoutro vento que é quen de encanar o en tantas oportunidades errático voo do enxameo. Así mentres eles partiron de Sôren Kierkegaard, nos botamos man deles, dos existencialistas. Foi así como nos nutrimos de Sartre e de Camus, Así como cantamos as cancións de Barbara e de Juliette Gréco, de Moustaki e Brassens, da Piaf; ou as de tantos outros que derón pé, dende a Raimón ou Serrat ata os nosos Araguas ou Miro Casabellas, os de “Voces Ceibes”, por non citar a Victor Manuel e Ana Belén e a tantos outros. As cancións de todos eles fixeron inzar uns ventos que nos encheron de esperanza... pero tamén de forza e capacidade de resistir os embates de ventos encontrados.

Levo un par de oportunidades nas que me entretiven, nesas esmaceladas horas derradeiras dos domingos, na abraiada contemplación do programa de televisión comandado polo xornalista, de doce perrera hirsuta e algo alborotada en contraste cuns seus ademáns que se dirían tamén doces e nacidos dunha sorrisa amena e mesmo se diría que tamén algo divertida. Un gran xornalista, por outra parte, autor de entrevistas memorables que cadaquén cualificará como lle pete ou como millor o entenda.

Ás que eu lle vin, nestes días, porque anteriormente xa lle vira outras, foron a que lle fixo a un cantante marroquí, nacido en Cataluña, coñecido como Morad, pero legalmente chamado Morad El Khattouti El Horami,  e máis a dunha novelista andaluza coñecida ou chamada Megan Maxwell filla dun ianqui apelidado Rodríguez; aquel fai música e letras desas inscritibles na chamada música rap, ó parecer máis na de orixe francesa e, a escritora, escribe novelas que con certa benevolencia cualificariamos como eróticas. Ós dous asístelles todo o dereito do mundo a facer o que fan e igual lle sucede ós seus seguidores, o mesmo dereito que disfruta Évole á hora de decidir entrevistalos. A tan chorada Almudena Grandes comezou escribindo unha novela erótica “Las edades de Lulú” na que xa se puido adiviñar a novelista que se aveciñaba. Feliciano Fidalgo foi quen mo avisou e comprobei que non se equivocaba tan axiña como a lin dunha sentada. Non teño noticia de que sexa o caso da escritora que nos ocupa e case con total seguridade que as letras do rapero non axuden moito a endereitar nada.

A mocidade que medrou escoitando ós franceses citados, tamén ós Beatles e a tantos outros, ós nosos cantautores incluídos, musicando ós grandes poetas ou falando acerca da realidade que nos abranguía contemplada desde ángulos que non é necesario describir nin imaxinar porque ven de seu; esa mocidade, foi quen de levantar un vento que algo tivo que ver co curso que seguiu a historia común dos europeos e con eles de todos nós, os españois. a partires da súa difusión. O mesmo sucede coa literatura. 

A visión do mundo derivada da lectura dos grandes escritores da primeira e da segunda mitade do século XX español e máis da audicón das cancións todas daqueles días, implicaron actitude a manter de cara á sociedade emanada delas que non pode ser a mesma que a que se derivará da escoita e da lectura dos grandes éxitos actuais. 

Asisitalle a razón a Vargas-Llosa cando ponderaba as novelas de Corín Tellado, ou as de Marcial Lafuente Estefanía, uns superventas de entón, como literatura, pero como primeiro chanzo pra se achegar a outros autores quen de reproducir non tan só a máis intima realidade dun ou dunha protagonista senón a colectiva e os camiños ós que levaban. Moustaki e Morad non son equiparables, ogallá o foran; Megan e Grandes non son parangonables. Potenciar unhas realidades ou outras, pode darnos unha idea ou ben da sociedade que pretendemos ou ben da alegría coa que nos tomamos en serio realidades que carecen de contido.

Te puede interesar