Daquela, os tempos de centeo ían indo a paso de boi. Unha xugada de vacas, turrando do arado de freixo, abre a terra no couto monástico de Santa Cristina: o Barrabás vai sumando regos, dereitiños coa caligrafía dun mestre: 'Vaca, vén top! Ei, ah! Anda, Marela, vai ao rego'. De cando en vez, prende un pito á beira da fonte da ninfa Sálmacis: a fonte da meiga lavandeira. De alí a pouco, retorna cun canciño nas maos. Coas primeiras chuviscadas caídas do ceo, a terra vai gañando lentura para sementar os nabos. Ao lonxe, canta un carro.
Comeza o curso escolar. Unha restra de nenos de Castro, uns co bico engurrado coma mouchos e mais outros, en troques, alegres e rebuldeiros coma as paxariñas lavandeiras, agardan a chegada do mestre, mentres as súas nais están, dálle que dálle, lavándolle a roupa ao novo mestre: disque, ademais de galán de bo ver, é paisano de Parada. As señorita Enedina, recatada ela, seica anda de médicos que entenden das partes pudendas das mulleres, porén máis que boticas, coido eu, que o remedio estaría nos aloumiños dun home, con perdón.
Emporiso, na parroquia, a expectativa da arribada do novo mestre, enviado pola Delegación, é grande nas casas onde se escoita o rebulir de cativos. No entanto, asomou o nariz dun Seat 600. Do coche branco, baixou un mociño larguirucho, peiteado cunha raia tirada a liña, pulido de vestimenta, e mais nos dicires, cunha valixa de coiro preñada de libros, colgándolle dunha man: o novo mestre vén enfiando o camiño cara á escola con derreados andares.
Troco, o can do Tres, saíu ao seu encontro con dous ladridos de advertencia a pararlle os pés ao intruso. Despois de cheiralo, dando unha volta ao seu redor, sentou diante do mestre para cobrarlle o fielato da carteira dos libros. Neste couto non se admiten cartos, nin cans nin cadelas, no país de Troco reina o troque: os libros cámbianse por pan, que primeiro é manducar; logo, virá o matinar en filosofas, díxolle o can gardián.
Vaite, Troco, fuxe de aí!, non amoles ao señorito; como baixe, collo un cantazo e chímpote, mecagoná! berrou o Barrabás de Castro, irmán do Tres, que estaba debruzado no peitoril da ventá da súa cociña, a piques de lapar un prato de papas de fariña milla que estaba arrefriar ao se canto. Axiña, o mestre pousou un bocadiño, meteu a man no peto da chambra, sacou unha chave e furgou con ela na pechadura da porta da escola.
Emporiso, na parroquia, a expectativa da arribada do novo mestre, enviado pola Delegación, é grande nas casas onde se escoita o rebulir de cativos. No entanto, asomou o nariz dun Seat 600. Do coche branco, baixou un mociño larguirucho, peiteado cunha raia tirada a liña, pulido de vestimenta, e mais nos dicires, cunha valixa de coiro preñada de libros, colgándolle dunha man: o novo mestre vén enfiando o camiño cara á escola con derreados andares.
Troco, o can do Tres, saíu ao seu encontro con dous ladridos de advertencia a pararlle os pés ao intruso. Despois de cheiralo, dando unha volta ao seu redor, sentou diante do mestre para cobrarlle o fielato da carteira dos libros. Neste couto non se admiten cartos, nin cans nin cadelas, no país de Troco reina o troque: os libros cámbianse por pan, que primeiro é manducar; logo, virá o matinar en filosofas, díxolle o can gardián.
Vaite, Troco, fuxe de aí!, non amoles ao señorito; como baixe, collo un cantazo e chímpote, mecagoná! berrou o Barrabás de Castro, irmán do Tres, que estaba debruzado no peitoril da ventá da súa cociña, a piques de lapar un prato de papas de fariña milla que estaba arrefriar ao se canto. Axiña, o mestre pousou un bocadiño, meteu a man no peto da chambra, sacou unha chave e furgou con ela na pechadura da porta da escola.
