Todo comezou cun conto: “A historia de Antela contada por unha cegoña”. Este libro foi o punto de partida para que a Sección Antela da Sociedade Galega de Historia Natural iniciase o seu labor de recuperación do ecosistema acuático e do patrimonio natural da Comarca da Limia, un patrimonio que se perdeu coa desecación da lagoa e a posterior acción do ser humano en detrimento do medio. Serafín González, presidente da SGHN, e o seu equipo de voluntarios medioambientais demostraron ao longo dos anos que é posible coidar o territorio e sacarlle beneficio ao mesmo tempo mediante a gandeiría en extensivo.
A proba do anterior reflíctese a día de hoxe na Veiga de Gomareite. Alí, a Sección Antela chegou a retirar, tan só nunha mañá, seis metros cúbicos de plásticos e outro tipo de residuos: “Atopouse de todo: Dende unha canica, a unha viga”, lembra González, que onte recibiu en Vilar de Santos o Premio Pedra Alta 2022 outorgado á Sociedade Galega de Historia Natural. O traballo cun gandeiro da zona, Samuel Formoso, permitiu reconvertir este espazo degradado pola acción humana nun humidal estacional pastoreado. Favoreceuse a recolonización da fauna e hoxe é o fogar de especies en extinción en Galicia, como a Conícora.
Da man de empresarios adicados á extracción areeira estanse recuperando espazos naturais en varios puntos da comarca e tamén se está traballando en meandros do río Faramontaos.
Nun ateigado salón de actos de Vilar de Santos, onde a resposta veciñal nunca falla cando se trata de eventos culturais e dinamizadores do territorio, o representante da SGHN ofreceu unha nova clase maxistral de como outro mundo é posible e de como se pode loitar contra o cambio climático con compromiso e educación ambiental. “É importante recoñecer o traballo da Sección Antela nun momento crítico para o medioambiente. Hai que implicarse nisto porque a nosa vida está en xogo”, aseguraba Delfín Caseiro, presidente do Padroado do Museo da Limia -entidade que otorgou o premio-.
No acto houbo un recordo para Elixio Rivas, “que nos deixou unha lagoa de palabras” e un recoñecemento a Edelmiro Martínez Cerredelo, recentemente nomeado fillo predilecto de Xinzo. O alcalde, Antonio Míguez, quixo destacar o papel do Padroado para manter un “museo vivo”.
