LOTERÍA DE NAVIDAD
El Gordo, el 79432

“A pisca” juega en casa

ARTE LOCAL

Rústica, longeva y con una bella cornamenta que la identifica, la cachena reina en los montes de Entrimo, refugio clave que evitó su extinción allá en Olelas (A Illa) y su capital gastronómica desde hace dos décadas en A Terrachán, y ahora también en el pabellón.

El artista Xulio Fontes con Amadeo Rodríguez y Ramón Alonso visitando la obra.
El artista Xulio Fontes con Amadeo Rodríguez y Ramón Alonso visitando la obra.

La traza del artista arraiano Xulio Fontes, natural de Forxán, en Quintela de Leirado, ha sido el escogido por el Concello de Entrimo para plasmar su representativa cachena como imagen en uno de los laterales del edificio deportivo.

Siete poses diferentes de “vaquitas liliputienses” como describió allá por 1926 Vicente Rico en su Xeografía xeral do Reino de Galicia, presiden la pared ubicada tras la bancada. “Son 180 metros cadrados e moitos litros de pintura”, resumía Fontes tras ocho días de trabajo intenso, subido encima de un andamio, y dando forma y sincronía con su trazo característico a un diseño acorde al espacio y al sentimiento de orgullo local. “A idea foi do alcalde, como celebran aquí a festa da cachena propuxo unha exaltación máis”, recordaba el artista, quien se encargó de todo el proceso. “O primeiro que houbo que facer, cunha vasoira, foi limpar as telas de araña. Foi un traballo moi custoso, máis do que esperaba. Pero estou satisfeito, dende abaixo vese moi bonito”, traslada sentado en la bancada, en colores vivos, que han servido de base cromática.

“As vacas estas, sempre estiveron ceibes no monte, entón pegáballe. As piscas, que así lle chamamos nós en Quintela de Leirado e así mo recordou o outro día Méndez Ferrín, que estiven con el e leveille unha foto do boceto, e case se enfada: díxomo son piscas. O de cachena é moderno!”, reía.

“Este ano conmemórase o 20 aniversario da festa e queriamos que quedara algún recordo da efeméride”, desvelaba Alonso

20 aniversario

Pisca o cachena, lo cierto es que el trabajo de Xulio Fontes no ha pasado desapercibido en la capitalidad. Pese a estar en su interior, los vecinos se han interesado por la obra y su desarrollo. “Aínda non entrou ninguén, pero si preguntaron. A verdade é que a xente é encantadora. Unha amabilidade, preocúpanse por todo”, dijo sobre su estadía en A Terrachán. “Xulio leva vindo moitos anos ao Arraiano Maior e, falando con el, pensamos que era a persoa acaída para levar a cabo a obra. Sabiamos do seus traballos, pasounos uns bosquexos que nos gustaron moito”, explicaba el alcalde, Ramón Alonso, quien comentó que “este ano conmemórase o 20 aniversario da festa e queriamos que quedara algún recordo da efeméride e, como a comida se celebra no pavillón...”, dijo señalando las paredes que ahora quedan vacías y esbozando los nuevos pasos que quedan por andar, incluído el lograr la declaración de interés turístico gallego de una celebración que ensalza dos productos típicos, como son la empanada de forquellas y la cachena, raza autóctona que ha vivido su resurgir en los últimos años.

“A verdade é que a festa nace coa raza nunha situación crítica, de pura supervivencia e hoxe en día podemos dicir que está recuperada. É unha carne de gran calidade que esta adquirindo un prestixio e unha demanda”, dijo el regidor de un municipio donde están asentadas tres de las 168 ganaderías especializadas en esta raza, que suma un total de 6.935 cachenas.

Para completar la obra, en los extremos sendos petroglifos característicos de la obra de Fontes, que conectan con la huella megalítica de la Serra do Leboreiro. Un guiño a su trayectoria que vecinos y visitantes podrán admirar próximamente si acepta la invitación municipal de exponer su obra este verano en el Museo Pura Santos de la localidad.

Del entroido a los postes de la luz, las raíces de forxás

Xulio Fontes en Entrimo, enclave de su última obra.
Xulio Fontes en Entrimo, enclave de su última obra.

Xulio Fontes realiza casi cada mes el trayecto entre la ciudad olívica y su morada, bajo la sombra del Penagache. Allí están sus raíces, su fuente de inspiración y, desde hace un par de años, su legado pictórico a modo de museo al aire libre. “En canto o tempo o permita, se poña firme, voltarei porque teño moito que facer. Quero facer outro mural, do Entroido, pero tamén na entrada do núcleo, na estrada vou pintar catro postes como os que pintara en Leirado”, recuerda sobre una de sus obras más mediáticas, que le llevó a transformar el hormigón en un parque temático en la capitalidad. Los planes de este artista autodidacta, pionero en el arte de pintar palets, pasan por llenar de colorido la aldea. “Vou pintar portas de palleiros e de patios vellos. Unhas 22. Moito colorido, estilo Mondrian… E ao mellor no non acabo aí e termino pintando os postes todos da aldea. Quero facer un museo ao aire libre de Forxán, polo menos que vaia a xente visitala”, dijo.

Contenido patrocinado

stats