O anxo Atheán | Repeso

Nunca fun de madrugar. Sobre todo no inverno. O agarimo das sabas e os cobertores, moito máis o edredón de plumas, é para min como a lentura para a terra. Espertar, esperto, mais demórome no leito. E leo case sempre dúas ou tres páxinas antes de erguerme. Ó contrario do común, os que len para adormecer. Fun facendo miña esta paremia: Moito madruga Xan da Guedella, moito madruga e ben tarde aparella. Agora de vello, como teño vagar, menos madrugador son.

Por fin, foi Atheán quen rachou o silencio. Isto é o que queda dun xeitoso vilote chamado Zanga -dixo-, ollándome de fronte. Vinte e moitos veciños, arriba ou abaixo

Por iso, cando Atheán pon as súas citas ás seis e ás sete da mañá, négome en redondo. Il éche dos de cedo. Deitase con día e acorda con noite. En todo caso, cando exerce de incorpóreo, non bota nin unha triste soneca. Os anxos non dormen, teñen que estar de garda. Mais desta volta, o moi comenenciudo, xogouma. Presentouse no meu cuarto antes da rompida do día. Abaleoume por un hombreiro e non tiven máis remedio que pórme en pé. Co seu medio sorriso anxelical deume unha orde: hoxe vasme acompañar a un lugar sen memoria -espetoume-.

Medio pampo, esfreguei os ollos. Lavei a cara e vestinme axiña. Atheán tirou as ás, encartounas a modo na súa saqueta e puxo roupa de inverno. Abrigados e dispostos, almorzamos un algo e botámonos fóra. Aínda non colleramos o meu coche cando amañeceu. E, de contado, cegounos unha sarabelada. Onde imos con este tempo?, -preguntei-. Xa cho dixen, a un lugar sen memoria, -berrou-. Conducín eu todo o tempo, preto de catro horas, por estradas infernais e descoñecidas. As condicións meteorolóxicas pouco melloraron. Chuvia fría e vento. Cando lle pareceu, ordenoume parar.

Baixamos fronte a unha choupana cuberta con chapas de cinc. A porta só estaba achegada. Atheán non petou, cincoulle apenas e mandoume pasar diante. Dentro non se paraba co fume. Entramos ás apalpadelas, poñendo as maus nas paredes para guiármonos. Ó fondo do corredor estaba a cociña, e nela un home de idade indefinible que atizaba o lume nunha improvisada lareira. Mais ben un perpiaño bruto deitado no chau. Revirouse cara a nós e saudou sen dar fala; só cun aceno. Sentamos en tres tallos que xa estaban dispostos. O da casa non parou de remexer cun pau na lareira.

Transcorreu así un tempo que non sabería calcular. Por fin, foi Atheán quen rachou o silencio. Isto é o que queda dun xeitoso vilote chamado Zanga -dixo-, ollándome de fronte. Vinte e moitos veciños, arriba ou abaixo. Un cento escaso de almas, xeración tras xeración. E velaí, foron perdendo a memoria ós poucos, sen se decataren, a partires do solsticio do vinte e un de decembro de 1789. A noite máis longa daquel ano -precisou-.

Non penses, amigo -continuou contando, mentres pousaba o seu chapeu de augas na mesa-, nunha intervención celestial ou nas consecuencias da ira e castigo da Divindade. A desmemoria foi por teren bebido a auga da Fonte do Norte. Dende a medianoite ata o amencer do seguinte día. Eses foron os primeiros. Logo tocoulles ós demais... Ano a ano, sempre no solsticio do inverno. Os que máis auga consumiran botaban a memoria pola boca; a bafaradas. Despoixa andaban ó doután, perdidos polo monte adiante, sen acertaren con camiño nin carreiro. Morrían, curiosamente, de sede.

Este que ves eiquí, sempre coa vista no lume, remexendo no remol, atizando e mantendo acesa a fogueira eternamente, tampouco conserva a memoria. É o único habitante da derradeira casa de Zanga. Tamén bebeu da Fonte do Norte nalgún solsticio. Salvouno a esperanza. Non acorda, non lembra nin o seu nome, pero agarda -rematou Atheán-.

Cando ordenamos de marchar, o home que espera despediunos co mesmo aceno. Pasara o trebón e acompañounos a calma. Atheán topeneou durante toda a viaxe de volta. Pediume baixar un quilómetro antes de entrarmos en Ourense. Espiuse, puxo as ás e voou sen outra cousa. Quedei repeso, por non chamarlle maleducado e desagradecido.