Real Academia Galega de Belas Artes: os ourensáns, un aniversario e un premio

En 1849 nacía a Academia Provincial de Bellas Artes da Coruña, amparada polo Real Decreto de creación de academias provinciales, asinado por Manuel de Seijas, Ministro de Comercio, Instrucción y Obras públicas, e sancionado por Isabel II. En 1916 obtivo o título de Real. Hoxe denominada Real Academia Galega de Belas Artes de Nosa Señora do Rosario -abreviada RAGBA-, ten a sede na cidade da Coruña. Decana das reais academias galegas, en 2024 cumpriu, 175 anos, o que está dando lugar á celebración de numerosos actos, incluída a exposición “A cidade das artes”, inaugurada o 20 de febreiro no Kiosco Alfonso da Coruña, co patrocinio do concello herculino e comisariada polo académico e arquitecto Fernando Agrasar.

A academia custodia o arquivo fotográfico de Manuel Chamoso Lamas, cunhas 15.000 imaxes entre negativos en película, placas de cristal e fotografías positivadas

A RAGBA organízase en sete seccións, “Arqueoloxía e Museoloxía”, “Arquitectura”, “Artes da Imaxe” “Escultura”, “Expertos nas Artes”, “Música” e “Pintura e Gravado”, hoxe formadas por trinta Académicos Numerarios. Son membros, ademais, os Académicos de Honra, os Supernumerarios e os Correspondentes, cun total de sesenta e seis. Os da provincia de Ourense -ourensáns nativos e de adopción- sumamos once, repartidos por distintas seccións e categorías. Na sección de Arqueoloxía e Museoloxía, Felipe-Senén López, Antonio R. Colmenero e un servidor de vostedes, José María Eguileta; nas de Artes da Imaxe, Roberto Verino; entre os Expertos nas Artes, María Victoria Carballo-Calero. Na de escultura, Acisclo Manzano. Como vimos, os citados son académicos numerarios. Máis ao elenco ourensán engádense un Académico de Honra, o arquitecto Manuel Gallego Jorreto, dous Supernumerarios, os escultores Manuel Buciños e Ignacio Basallo e dous Correspondentes, o arqueólogo Santiago Ferrer e o historiador da arte Jorge Varela. Como ven, un total de once académicos da nosa provincia entre os nativos e os que realizamos a nosa actividade profesional nela. Ademais, M. Victoria Carballo-Calero e Felipe-Senén López son, respectivamente, Arquiveira-Bibliotecaria e Secretario Xeral da institución, formando parte da Xunta Directiva. Non debemos esquecer que outro ourensán -aínda que nacido na Habana- foi Presidente de Honra a título póstumo: o arqueólogo Manuel Chamoso Lamas. A academia custodia o seu arquivo fotográfico, cunhas 15.000 imaxes entre negativos en película, placas de cristal e fotografías positivadas.

Aínda tendo a sede na cidade da Coruña, o compromiso con Galicia é patente coa contribución doutras localidades e provincias, tamén a ourensá, que achega máis do 16% dos académicos actuais. Os ourensáns participamos co resto dos académicos nas tarefas de investigación e protección do patrimonio cultural e das artes, sobre todo tendo en conta o carácter asesor da RAGBA, que informa e aconsella á Xunta de Galicia en relación co dito patrimonio, en especial sobre a protección de bens culturais, catalogacións e adquisición de bens artísticos. Tamén proporciona información pública e denuncia estados de conservación problemáticos e incidencias negativas que poidan causar algunhas accións sobre os bens culturais. Debo ademais destacar a extraordinaria e continua labor creativa dos académicos artistas plásticos e músicos. Non quero rematar o escrito sen transmitirlles unha moi boa nova: a RABGA ven de recibir a Medalla do Parlamento de Galicia, distinción que estendemos a todo o patrimonio cultural galego.