Antonio Piñeiro

A recente e silente reunión que mantivo esta pasada semana o presidente do Goberno co primeiro ministro marroquí, fíxome lembrar que na caixa de ourensáns que atesouro gardaba a memoria deste humilde labrador de Gustei que no ano 1925 foi mobilizado para ir defender as prazas españolas en Marrocos, formando parte do Batallón de Cazadores de Mérida Nº 3, e que foi quen de repoñerse a media ducia de disparos, chegando a ser condecorado coa Cruz Laureada de San Fernando, aínda que seis anos despois.

Aínda que naceu en Ciego de Ávila (Cuba), a súa traxectoria vital non se pode entender sen a sinalización de dúas aldeas de Ourense -Portela (Verea) e Ansemil (Celanova)- no seu caderno de bitácora, de onde procedían os seus enigmáticos pais

Non foi o único virtuoso que saíu dos albores ourensáns do século XX, pero si o máis anónimo. Alumno do precoz Bordas, Outumuro destacou moi cedo, viaxou por Hispanoamérica co Quinteto Hispania ata que trocou os escenarios por un Banco

Naceu en Celanova, estudou medicina, fíxose militar da Armada, estivo en Cuba e Filipinas e descubriu a poesía como xeito de expiación dos seus cismas, pero o que verdadeiramente lle arruinou a vida foi o amor non correspondido de Modesta

É moito o que se sabe da emigración masculina galega en Hispanoamérica, pero menos o que se sabe das mozas que decidían viaxaren soas á procura dun éxito que con moita frecuencia acababa sumido na explotación e na miseria

Tódalas crónicas din que naceu en Ourense, pero non fixan o lugar, polo que debeu ser na capital. En Santiago estudou ata quinto de Medicina, pero non se logrou licenciar, o cal non obstou para que exercera a medicina no amazónico Pará

Natural de Ourense, pasou de estudante reclamado pola xustiza no Madrid de 1855 (por destrozar un “organillo”) a resistir como militar o asedio de Cartaxena, fuxir a Francia, ser explorador en Sudamérica e morrer polo “vómito negro” na Habana

Nacido en Tamaguelos (1914), aprendeu o perigoso oficio de pirotécnico con seu pai. En 1936, por republicano, tivo que fuxir a Portugal. Foi devolto a Ourense. Fuxiu de novo a Francia e recalou en Venezuela onde volveu oficiar como pirotécnico

Naceu na Pobra de Trives, licenciouse en Ciencias en Santiago, doutorouse en Astronomía en Madrid e conxugou a docencia na Escola de Artes de Compostela coa actividade como xeógrafo e divulgador turístico dos encantos de Galicia

Na madrugada do 22 de xaneiro de 1961, o transatlántico luso “Santa María” navegaba entre Curação e Santa Luzía cando uns disparos na ponte de mando mudaron o seu itinerario e converteron o paquebote no primeiro buque-denuncia da historia

Cando exercía de director xeral de Traballo, con Girón de Velasco á fronte do ministerio, os xornais, para referírense a el, utilizaban o cualificativo de “el ilustre orensano” e non era cousa baladí porque tivo a Ourense sempre no seu albo na distancia

Non se trata de dubidar do lugar de nacemento do escritor (para iso xa teñen abondo Alcalá de Henares e Alcázar de San Juan, sen esquecer Puebla de Sanabria), pero si de teorizar coa posibilidade de que polas súas veas correse sangue ourensá

Ligado á estirpe do castelo de Maceda e perdido na historia entre as variacións do seu nome e apelido, loitou contra os irmandiños, fuxiu para Portugal, fíxose alcalde de Lisboa e sucedeu a Vasco de Gama na exploración das verdadeiras Indias

Nacido en Cortegada, con 18 anos viaxou a Bos Aires para traballar na construción. Fíxose arquitecto, deseñou o balneario da súa vila natal e nun dos seus edificios do barrio da Boca aniña un fantasma que alimenta a memoria do turismo da capital

Foi o derradeiro maqui galego. Mito bo para uns e un criminal para outros, tivo unha vida de novela. Achacáronlle quince mortes e non penou ningunha, aínda que botou 32 anos fuxido polos montes que agora arden por Chandrexa e Manzaneda

Nacido en 1569 na aldea de Tameirón (A Gudiña), protexido do conde de Monterrei e profesante da orde franciscana, misioneiro en Filipinas e Xapón, con so 28 anos foi crucificado na cidade de Nagasaki xunto a outros 25 mártires cristiáns

O 31 de marzo de 1881, Ourense dispúxose a abrazar á primeira locomotora que enlazaba o tren con Vigo. O evento sería inmortalizado polo poeta, pero, para darlle lustre ó mesmo o cronista non podía ser outro ca este ourensán nacido en Vigo